علل پیشرفت از نظر امام علی ع
علل پیشرفت یک امت و نشانههاى سقوط در بیانى از امیرالمؤمنین (ع) تبیین شده است که به آن اشاره مىشود حضرت فرمود: «یستدلّ على ادبار الدول باربع تضییع الاصول، والتمسک بالغرور، تقدیم الاراذل و تأخیر الافاضل؛(1) دولتها و جوامع زمانى به انحطاط گرایش پیدا مىکنند که اصول ارزشى از بین برود و نیرنگ به عنوان اصل ارزشى مورد قبول قرار گیرد، فرومایه گان سمتها و مسئولیتها را به عهده گیرند و کسانى که فاضلند منزوى شوند.
بنابراین اگر انسان با مطالعه دریافت اصول ارزشى در جامعه تضییع شده و تباه گردیده و نیرنگ و غرور و فریب جاى آن را گرفته و همچنین اگر پستهاى حساس جامعه در اختیار فرومایگان قرار گرفته و انسانهاى فاضل و شریف از تصدى آن مشاغل محرومند ، مىتواند استدلال کند که آن جامعه به سوى سقوط و انحطاط مىرود و اگر یافت که اصول ارزشى بر ارکان جامعه حاکم است، صداقت و امانت دارى و تلاش و کوشش و عدالت و آزادى در آن جامعه برجسته است وانسانهاى شریف و فاضل مسئولیتهاى گوناگون را به عهده دارند آن جامعه پیشرفت خواهد کرد.
در بیان دیگرى امام على (ع) فرمود: «یستدل على الادبار باربع، سوء التدبیر وقبح التبذیر و قلة الاعتبار وکثرة الاعتذار؛(?) بر ادبار دولتها به چهار چیز استدلال مىشود 1- بدى تدبیر 2- زشتى اسراف و تبذیر 3- کمى اعتبار 4- بسیار مغرور شدن و یا بسیار پوزش خواستن».
بر اساس این بیان اگر جامعهاى از مدیریت خوب بهرهمند نباشد و گرفتار اسراف و تبذیر و ریخت و پاش مالى باشد و از حوادث درس عبرت نگیرد و براى حوادث پیش بینى نشده، چارهاندیشى وآینده نگرى نداشته باشد و به دلیل خطاهایى که مرتکب مىشود پیوسته پوزش بطلبد یا پیوسته در دام غرور باشد. آن جامعه و دولت سقوط خواهد کرد. ولى در مقابل آن اگر جامعه از مدیریت و برنامه ریزى خوب برخوردار باشد و از اسراف و تبذیر دورى گزیند و از حوادث و رویدادها درس عبرت بگیرد و از خطاء و اشتباه بجاى عذرخواهى بعد از خطا اجتناب کند پیشرفت خواهد کرد، چنان چه همان حضرت فرمود: «حسن التدبیر و تجنّب التبذیر من حسن السیاسة؛(?) نیکویى تدبیر و دورى و اجتناب نمودن از اسراف از نیکویى سیاست است»
زمینه اجتماعی انگیزه پیشرفت
هنگام توصیف انگیزه پیشرفت ضروری است که زمینههای اجتماعی آن توجه شود. هر فرد تلاش میکند به نحوی به وظائف مورد نظر خویش عمل کند ولی از آنجا که این امر در یک محیط اجتماعی اتفاق میافتد. مفاهیمی از قبیل تشریک مساعی ، رقابت ، تشکیل گروه ، اهداف گروه و پیشرفت گروهی نیز مطرح میشود. در میان آثار اجتماعی انگیزه پیشرفت میتوان به آثار مثبت اجتماعی آن اشاره کرد که مورد توجه بیشتری قرار میگیرند. با توجه به اینکه بیشتر افراد جامعه موفقیت در انجام وظائف را یک هدف مثبت در نظر میگیرند و در این زمینه تلاش میکنند در نتیجه به آثار مثبتی از قبیل فزونی انتظار موفقیتهای بعدی غرور و صلاحیت بیشتر دست مییابند. بنابراین موفقیت دارای آثار مثبت اجتماعی است.
دستیابی به هدف مورد انتشار موجب تجلی موفقیت میگردد و در این صورت افراد نسبت به یکدیگر برخورد صمیمانه و خیر اندیشانه از خود نشان میدهند. در یکی از آزمایشاتی که در این زمینه انجام شد، محققان نتیجه گرفتند که افراد موفق نسبت به افراد ناموفق در زمینه کارهای اجتاعی و عام المنفعه و مددیاری آمادگی بیشتری از خود نشان می دهند. آنها معتقد بودند که بین موفقیت و گرایش به کارهای مردم پسند رابطه وجود دارد. نتیجه تحقیق دیگری نشان داد که وجود احساس موفقیت در افراد باعث میشود که آنها به شکلات دیگران بیشتر رسیدگی کنند.
تاثیر عدم موفقیت بر رفتار به درستی معلوم نیست ولی وقتی موفقیت سبب افزایش رفتار اجتماعی میشود، میتوان تصور کرد که عدم موفقیت در بروز رفتارهای ضد اجتماعی موثر باشد. گاهی افرادی که موفق نمیشوند، سعی میکنند عزت نفس خویش را به صورت سطحی با رفتارهای بلند پروازنه بهبود بخشند. تاثیر عدم موفقیت به عواملی از قبیل زمینههای اجتماعی و موقعیت اجتماعی که فرد در آن موقعیت موفق نشده است، بستگی دارد.
اینترنت و توسعه اقتصادی
اینترنت و توسعه (internet for development)
در ایران اولین سازمانی که به همگانی کردن اینترنت پرداخت مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات بود. کار این مرکز در سال 1372 آغاز شد و تعدادی از مراکز دانشگاهی را با شبکه آموزشی و پژوهشی اروپا از طریق دانشگاه وین اتریش فراهم ساخت.
بطور کلی کارکردها و خدمات زیر بخشی از امکانات اینترنت است که مورد بهره برداری عمومی واقع می شود:
کارکردهای اینترنت:
1- پست الکترونیک(ارسال و دریافت پیامها و نامه ها)
2- سرویس دسترسی به اطلاعات(بانکهای اطلاعاتی )
3- سرویس گروههای تخصصی (عضویت در گروههای خاص)
4- دسترسی به کامپیوتر از راه دور
5- سرویس خبری(مجلات و روزنامه ها)
6- تماس با استادان و مشاوران
7- ثبت نام از راه دور
8- آموزش از راه دور
9- انتقال پرونده ها
10- تله کنفرانس
11- بانکداری الکترونیکی
12- مشاهده فیلم و عکس
خدمات اینترنت
• الف : علمی(آموزش و پزوهش)
• ب : اشتغال
• ج : تفریح
• د: تبلیغ
• ه : کار در خانه
• و : اطلاع رسانی
به نظر می رسد اینترنت بیشترین تاثیر مثبت را در بعد اقتصادی بر
جوامع می گذارد:
اشتغال
کار از راه دور
کار در خانه
استخدام
بانکداری الکترونیک
تبلیغات الکترونیک
خرید و فروش الکترونیکی
حمل و نقل
امور بازرگانی , خدمات اداری ازجمله تاثیرات اقتصادی اینترنت است.کشورها با دستیابی به اطلاعات می توانند موقعیت اقتصادی خود را در صحنه بین المللی بسنجند، حفظ کنند و یا تغییر دهند.
درمبحث بعدی به تشریح شبکه های اطلاعاتی وتاثیر آن برشیوه گردش پول در بازارهای دنیا خواهیم پرداخت که چگونه
توسعه اطلاعات، پایه توسعه فکر اقتصادی و زیربنای اقتصاد یکپارچه جهانی خواهد شد.
موانع اقتصادی توسعه از دیدگاه مایکل کالسکی اقتصاد دان لهستانی
کالسکی اقتصاددان لهستانی (????-????) یکی از کم شناخته ترین اقتصاددانان بزرگ قرن بیستم است. اگرچه نزدیک به ?? از مرگ او می گذرد ولی به باور من، هنوز هم بسیاری از نوشته های او حاوی دیدگاههای بسیار روشنگرانه و آموزنده ای ای در باره مسایل اقتصادی هستند. د راین یادداشت، من تنها از موانع اقتصادی توسعه از نظر کالسکی سخن خواهم گفت.
یکی از عمده ترین موانع توسعه یا عامل اساسی بیکاری عیان و پنهان در کشورهای درحال توسعه، کمبود ابزارهای سرمایه ای در این جوامع است. البته گاه پیش می آید که کمبود تقاضای موثر هم می تواند موثر باشد ولی مشکل اصلی که این جوامع با آن روبروهستند این است که چگونه می توان بر مقدار سرمایه گذاری در این جوامع افزود. همین جا بگویم و بگذرم که هدف اصلی از افزایش سرمایه گذاری- نه افزودن بر تقاضای کل در اقتصاد آن گونه که در اقتصادیات کینزی مطرح می شود- بلکه به واقع ایجاد ظرفیت تولیدی بیشتر است که برای افزودن بر درآمد ملی اهمیت اساسی دارد. درهمین حا باید به این نکته هم اشاره بکنم که از نظر کالسکی، در فرایند تولید، قابلیت جایگزینی کامل بین عوامل تولید ( بخصوص کار و سرمایه) وجود ندارد و نسبت بین عوامل تولید به واقع ثابت است. این پیش گزاره البته دو پی آمد دارد. اول این که همین که یک ابزار سرمایه ای بکار گرفته شد، دیگر امکان بکار گیری میزان متفاوت کاربا آن وجود ندارد و دوم این که، شیوه های تولیدی به گونه ای است که امکان جایگزینی سرمایه با کار هم ناچیز است. از نظر او، برای ایجاد اشتغال بیشتر دراین جوامع باید تکنیک های کارطلب بکار گرفته شود. و اما بکار گیری تکنیک های کارطلب، موجب می شود که تقاضا برای تولیدات کشاورزی افزایش یابد و این جاست که با توجه به درجه حساسیت عرضه نیازهای اساسی زندگی، اقتصاد با موانع زیاد روبرو خواهد شد.
عوامل پیشرفت و تعالی همه جانبه
امید: کشنده ترین نیرویی که شور و شوق و امید به زندگی را از بین می برد ترس است . ترس دشمن سعادت در دوران جوانی و رفیق وحشت آور در دوران پیری است .
شجاعت توام با دور اندیشی و تدبیر رمز موفقیت است ، اگر هر ایرانی و مسلمان با توکل به خداوند بگوید من موفق می شوم ، با تمام امکاناتی که دارم این کار را انجام می دهم ، هر چه وقت لازم باشد صرف این کار می کنم ، تا آنجا که کشش داشته باشم یاد می گیرم ، هر قدر که لازم باشد در حد توان خود را تغییر می دهم در این صورت پیشرفت حتمی است ، زیرا هر کس نتیجه سعی خود را می بیند.
برای این منظور بهتر است برای همه آحاد ملت فرصتهای مناسبی طراحی شود تا بتوانند ابراز وجود کرده و تواناییهای خود را بهبود بخشند. این امر به ابتکار و خلاقیت بستگی دارد. با توجه به تواناییها و شایستگی های افراد مسئولیت مهمتری واگذار شود و پاداش مناسب در نظر گرفته شود. در این حالت ملت همواره در سخت ترین مراحل پشتیبان دولت است. روشن نمودن اهداف و تفویض مسئولیت به افراد شایسته اعتماد و اطمینان را بوجود می آورد.
برخورد دوستانه ، منصفانه و جوانمردانه جوانان را به افراد دلیر و جوانمرد تبدیل می کند. اصولا تصمیم گیریهای مهم آسان نیست ولی به هر حال تصمیم نگرفتن بدتر از تصمیم بد گرفتن است . تصمیم گیری خود یک هنر است.
«هرگز امید خود را از دست ندهید امید در زندگانی همان قدر اهمیت دارد که بال در پرندگان»
منابع :
سایت آفتاب
اسناد و مدارک علمی ایران
سایت رشد
توسعه و پیشرفت اسلام در نگاه استاد شهید مطهری
اکنون می خواهیم ببینیم توسعه و پیشرفت اسلام به چه عواملی بستگی داشته است و آیا سیره پیامبر صلی الله علیه و آله در این قضیه دخالت داشته است.
عامل اول برای نفوذ و توسعه اسلام در هر جا، خود قرآن و محتوای قرآن است. ولی از قرآن که صرف نظر کنیم، شخصیت رسول اکرم، خلق و خوی رسول اکرم، سیره رسول اکرم، طرز رفتار رسول اکرم، نوع رهبری و مدیریت رسول اکرم عامل دوم نفوذ و توسعه اسلام است و حتی بعد از وفات پیغمبر اکرم (ص) هم تاریخ زندگی پیغمبر اکرم یعنی سیره او که بعد در تاریخ نقل شده است، خود این سیره ی تاریخی عامل بزرگی بوده است برای پیشرفت اسلام. (سیره نبوی/ شهید مطهری
امام علی (ع) و راز و رمز پیشرفت و سقوط
بر اساس این بیان اگر جامعهاى از مدیریت خوب بهرهمند نباشد و گرفتار اسراف و تبذیر و ریخت و پاش مالى باشد و از حوادث درس عبرت نگیرد و براى حوادث پیش بینى نشده، چارهاندیشى وآینده نگرى نداشته باشد و به دلیل خطاهایى که مرتکب مىشود پیوسته پوزش بطلبد یا پیوسته در دام غرور باشد. آن جامعه و دولت سقوط خواهد کرد. ولى در مقابل آن اگر جامعه از مدیریت و برنامه ریزى خوب برخوردار باشد و از اسراف و تبذیر دورى گزیند و از حوادث و رویدادها درس عبرت بگیرد و از خطاء و اشتباه بجاى عذرخواهى بعد از خطا اجتناب کند پیشرفت خواهد کرد، چنان چه همان حضرت فرمود: «حسن التدبیر و تجنّب التبذیر من حسن السیاسة؛(?) نیکویى تدبیر و دورى و اجتناب نمودن از اسراف از نیکویى سیاست است»..
?. شرح غرر و درر، ج 6، ص450، شماره 10965.
?. شرح غرر و درر، ج6،ص 449.
?. همان، ج 3، ص 385.